نبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary syndrome)  چیست؟

تنبلی تخمدان وضعیتی است که باعث بی نظمی دوران عادت ماهانه، جوش های چرکی (آکنه)،  پوست چرب، رشد موهای زائد صورت و بدن ، یا ریزش موهای سر میگردد.

در چنین وضعییتی حاملگی میتواند به سختی انجام شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک گاهی اوقات به نام (polycystic ovary syndrome) PCOS یا (polycystic ovary) PCO خوانده میشود (۱). شیوع  سندرم تخمدان پلی کیستیک بالا است، در مطالعه قند و چربی که بر روی تعدادی از زنان ساکن تهران در سن باروری انجام شد، شیوع سندرم تخمدان پلی کیستیک ۵/۸ % میباشد. (۲) اغلب زنان مبتلاء اضافه وزن دارند یا چاق هستند. (۱)

علل سندرم تخمدان پلی کیستسک چیست؟

در این بیماران، کارکرد تخمدانها طبیعی نیست و هورمون  تستوسترون  بیش از حد تولید میکنند. تستوسترون هورمون مردانه است ولی در زنان نیز وجود دارد. بصورت طبیعی، تخمدان زنان مقادیر اندکی از آنرا ترشح میکنند ولی در سندرم تخمدان پلی کیستیک تولید آن افزایش می یابد.

حدود یکبار در ماه، تخمدان زنان ساختمانی را میسازد که تخمک نارس یا فولیکول نام دارد.

همچنان که فولیکول رشد میکند، هورمون آزاد میکند، سپس تخمک رسیده را آزاد میکند، به این روند تخمک گذاری میگویند. ولی در زنان مبتلاء به سندرم تخمدان پلی کیستیک، تخمدانها به جای تولید یک تخمک رسیده، تعداد زیادی فولیکول ریز میسازند، تعادل هورمونها بهم میخورد، تخمک گذاری ماهانه انطور که انتطار میرود اتفاق نمی افتد. پزشکان نمی دانند  که چرا این اتفاق برای برخی زنان رخ میدهد.

نشانه های سندرم تخمدان پلی کسیتیک چیست؟

زنان با چنین وضعیتی ممکن است:

• کمتر از ۸ قاعدگی در سال داشته باشند.
• موهای ضخیم و تیره در محلهائی که فقط در مردان چنین موهائی رشد میکنند، مثل لب فوقانی، چانه، دو طرف صورت، قفسه سینه و شکم رشد میکنند. (شکل ۲)
• افزایش وزن و چاق شدن
• آکنه دارند (پوست چرب و جوش چرکی روی صورت) (شکل ۳)
• ریزش موهای سر با الگوی مردانه
• ممکن است برای باردارشدن با مشکل مواجه شوند  و نیاز به استفاده از دارو داشته باشند.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان